Lwóweckie Rekordowe Drzewo

Lwówek Śląski – kolejny pomnik przyrody

Na terenie miasta znajduje się rekordowe drzewo, z rodziny sosnowatych, rodzaju Pseudotsuga,  czyli daglezji. Dzięki pasji do drzew mieszkańca Lwówka Śląskiego, który wskazał okazałą roślinę możemy poszczycić się już na pewno tym, że posiadamy jedno z najstarszych drzew w kraju. Na określenie konkretnego gatunku i wieku, musimy jeszcze poczekać z odpowiedzią od naszego eksperta, kol. Leszka Kułaka – Rzeczoznawcy Międzynarodowego Towarzystwa Uprawy i Ochrony Drzew z zakresie dendrologii, ochrony i upraw. Jeżeli zostaną przeprowadzone pomiary wysokości, może będzie najwyższą i najstarszą rekordową daglezją w Polsce. W chwili obecnej trochę faktów, a trochę rozważań.

Na chwilę obecną (2014 r.), królową wysokości jest Daglezja zielona (Pseudotsuga menziesiimenzesii) zlokalizowana w zachodniopomorskim w m. Karnieszewice. Jej rozmiary to 49, 4 metra wysokości i 2, 94 m obwodu pnia. Karnieszewice koło Sianowa mogą pochwalić się największym skupiskiem tego gatunku o tak imponujących rozmiarach, spacerując pośród szpaleru tych drzew można poczuć się jak w kalifornijskim lesie.

                         1.              2.              3. 

1. Daglezja, arboretum Karnieszewice
2. i 3. Daglezja Lwówecka

Obca roślina w naszym kraju, pochodząca z Ameryki Północnej daglezja zielona to bardzo wysokie, zimozielone drzewo iglaste. W swojej ojczyźnie gatunek ten osiąga ponad 100m wysokości, co czyni go drugim (po sekwoi wiecznie zielonej) najwyższym drzewem świata. Regularnie stożkowaty pokrój daglezji do złudzenia przypomina sylwetkę takich typowych drzew iglastych jak świerki, choiny i jodły. W Anglii tradycja hodowli tego gatunku jest najstarszą, np. w 1958 roku posadzono 6 milionów sadzonek, a w 1952 – 5, 5 mln sadzonek.

Rekordowe Daglezje zielone, w Europie i w Polsce:

– 63, 8 m wys. Wielka Brytania
– 63, 3 m wys. Niemcy
– 49, 4 m wys., obw. pnia 2, 94 m – Karnieszewice, Polska
– 48, 8 m wys., obw. pnia 3, 88 m – Karnieszewice, Polska
– 46, 0 m wys., obw. pnia 4, 88 m – Karnieszewice, Polska ( 176 lat )
– 46, 0 m wys., Karnieszewice, Polska
– 22, 0 m wys., obw pnia 0, 63 m – Kórnik, Polska ( 139 lat )

–  25, 2 m wys.(max pomiar dostępnego urządzenia Bosch PLR25, ok. 6-7 m poniżej wierzchołka),
obw. pnia 3, 33 m – Lwówek Śląski, Polska ( 133 lata )

1.  2.  3. 

1. Pień Daglezji Lwóweckiej
2. Kora
3. Gałązka z szyszkami

Obliczenie wieku polega na wymnożeniu obwodu drzewa przez 0,4. Prostym wynikiem w przypadku naszego rekordowego drzewa jest właśnie wiek 133 lat. Metoda ta jest bezinwazyjna, ale mało dokładna. Pokazuje nam przykład powyżej z Karnieszewic (176 lat) i Kórnika (139 lat). Ile, więc lat ma Lwówecka Daglezja? Źródłami, które wspomogą dochodzenie i mogą pomóc, aby, dokładniej oszacować wiek, będą materiały ikonograficzne. Sądzę, że nasza daglezja była już okazałym drzewem w 1823 roku, a w owym czasie nazywano ją Świerkiem Napoleona (Napoleonsfichte im Zwickergrunde bei Löwenberg Schl.). Liczy więc sobie ponad 200 lat.

          1.              2. 

1. Świerk Napoleona, foto H.Rehnert 1900 r.
2. Pseudotsuga Douglasii ,rys. Stanisław Spława-Neyman

Dlaczego nazwano ją świerkiem, a nie daglezją? Podobieństwo tych drzew nastręczało w przeszłości sporo trudności botanikom, którzy błędnie kwalifikowali daglezje, jako gatunki niektórych innych, wcześniej znanych rodzajów drzew iglastych. Ślady tego zachowały się do dziś i są widoczne zarówno w łacińskiej nazwie daglezji Pseudotsuga (dodanie przedrostka /Pseudo-/ do nazwy choiny /Tsuga/), jak i w jej często używanej polskiej nazwie potocznej – jedlica, oznaczającej jodłę.

Źródłem w określeniu wieku naszej Lwóweckiej Daglezji mogą być mapy, na których zaznaczono to drzewo w 1823 r. i 1888 r.. Na zdjęciu H. Rehnerta z 1900 roku świerk (daglezja) jest już bardzo okazałym drzewem, a opis podpowiada, że może pamiętać czasy Cesarza Napoleona I.

Nasze towarzystwo wystąpiło o wpisanie Lwóweckiej Daglezji na listę pomników przyrody.

Oprac. Robert Zawadzki

Źródła:

http://drzewa.nk4.netmark.pl/atlas/daglezja/daglezja_zielona/opis.inc
http://www.itd.poznan.pl/pl/index.php?id=44
Opracowanie doc. dr inż. Stanisław Spława-Neyman, mgr inż. Zofia Owczarzak
Zdjęcia: R. Zawadzki,
Pomiar urządzeniem Bosch PLR 25: M. Zieliński