Ukryte korytarze

Odkrycie archeologiczne na Placu Wolności w Lwówku Śląskim.

Ruszyły prace w związku z budową toalety publicznej na Placu Wolności, przy tak zwanym „okrąglaku”. Jest to teren pod ścisłą opieką konserwatorską, więc nad inwestycją czuwa archeolog.  Drugiego grudnia, 2015r. w czasie robót ziemnych w ulicy, pracownicy wykonujący głęboki wykop pod budowę potrzebnej instalacji, trafili na podziemne budowle wykonane z ciosów piaskowca. Obiekt, który został odkryty to nieczynny odcinek kilkusetletniej magistrali kanalizacyjnej, przebudowanej w XVIII wieku. Wiadomo, że bez wody i sprawnego jej dostarczania nie ma życia. W Europie poważne zmiany w tej dziedzinie przyniósł właśnie XVIII wiek, obok postępu technicznego i kroczącej urbanizacji zmieniło się także myślenie o sprawach higieny.

1. Budynek Łaźni miejskiej na dolnym rynku.
2. Centrum miasta, fragment planu sieci wodociągowej z XVII w.

Nasze miasto posiadało od dawna dobrze rozbudowaną już sieć wodociągową, przyszedł i czas na kanalizację.  Bez kanalizacji nie ma cywilizacji. Magistrala kanalizacyjna w centrum miasta zbudowana była z ciosów piaskowca. Główne korytarze o wymiarach szer. 80 cm i wys. 1 m, w górnej części zamknięte sklepieniem, a ich dno wyłożone płytami piaskowcowymi o nieregularnych kształtach. Arterie połączone były z większymi kolektorami. Przecinały je studzienki budowane w najniższych punktach lub bezpośrednio przy domach. W 2008 roku, podczas remontu elewacji renesansowej kamieniczki przy Placu Wolności nr 22 (centrum rynku), odkryto rzygacz sanitarny, usytuowany bezpośrednio nad starym przydomowym kolektorem kanalizacyjnym.

Na zdjęciach powyżej rzygacz sanitarny, kamieniczka w rynku.

Kolejne fotografie prezentują grudniowe odkrycie. Kanał w całym swoim przekroju został całkowicie zamulony błotem (zapewne przyspieszyło to budowę zupełnie nowej kanalizacji). Archeolog wykonał pomiary, szkice oraz dokumentację fotograficzną.

W efekcie wykorzystano już nowe dostępne technologie, a połączenia między nowymi studzienkami wykonano z rur kamionkowych.
W wykopie można także zauważyć świetnie zachowany przekrój warstw ziemi (stratygrafię archeologiczną), które dokładnie przedstawiają działalność człowieka lub siły przyrody. Ze stratygrafii archeologicznej specjalista może wiele wyczytać.

Na przestrzeni ostatnich lat, przy okazji różnych inwestycji w centrum miasta, wykonywane były badania archeologiczne. Przekroje warstw, które odkryto w czasie remontu studni miejskiej (fontanny) na dolnym rynku oraz przy pracach remontowych ratusza są zbliżone. Miejscowy archeolog stwierdził, że ułożenie tych warstw oraz materiał (żwiry i piaski) wskazują, że nasz rynek na przestrzeni wieków musiał mieć wielokrotnie wymienianą nawierzchnię. Ten kosztowny zabieg potwierdza zamożność Lwówka Śląskiego oraz dbałość o estetykę miasta.

W chwili obecnej zebrano dużo materiałów w temacie kanalizacji i wodociągów Lwiego Grodu.

 Oprac. i zdjęcia Robert Zawadzki

Źródła:

Fragment planu sieci wodociągowej ze zbiorów Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze